Je tijd optimaal benutten en zo productief mogelijk zijn: pak je focus! Maar deze vinden en vasthouden, dat is soms een beste uitdaging. Al helemaal tegenwoordig met alle ‘prikkels’ om ons heen. Terwijl ik dit schrijf heb ik al drie keer op mijn telefoon gekeken om te checken hoe laat het is, of ik nog berichtjes heb en of dat ene belangrijke mailtje al is binnengekomen. Precies om deze reden ben ik het boek ‘Focus Aan/Uit’ van Mark Tigchelaar en Oscar de Bos gaan lezen. En: ik ben geïnspireerd geraakt. Benieuwd naar hoe jij jouw concentratielekken opspoort en onder controle krijgt? Ik neem je mee in mijn drie belangrijkste nieuwe inzichten!
Het liefst ben ik elke werkdag zo productief mogelijk. In zo’n geval heb ik al mijn to-do’s afgevinkt, dat ene waar ik al een poos tegenaan loop eindelijk opgepakt en ook nog een oplossing gevonden voor iets dat zich last minute voordeed. Yes! Dat geeft een heerlijk gevoel. Maar in de realiteit is dit niet elke dag het geval. Soms zit je in een sleur en merk je dat je enorme moeite hebt om je voor langere tijd achter elkaar te concentreren. Een taak die in feite 30 minuten had hoeven duren, kost je een halve werkdag en je krijgt er alles behalve een voldaan gevoel van. Op zulke momenten betrap ik mij zelfs op een licht schuldgevoel: “Had ik niet meer kunnen en moeten doen? Waarom is mij dit nu niet gelukt?” In het boek Focus Aan/Uit worden verschillende handige tips en tricks benoemd om dit probleem (deels) te tackelen. Want in feite zul je nooit 100 procent van de tijd productief zijn, we zijn natuurlijk geen computers (en dat moeten we ook niet willen!)
Ik zal het direct bekennen: ik ben prikkelverslaafd. En ik vermoed velen met mij. Wanneer ik op de bank zit tv kijk betrap ik mijzelf regelmatig met mijn telefoon in mijn hand. Is de film of serie wat langdradig of dwaal ik af in mijn gedachten? Dan ga ik direct op zoek naar meer prikkels! Om mij echt vermaakt te voelen moet er wat gebeuren. Ook tijdens het lezen van een lange tekst is het soms lastig om Instagram met rust te laten of géén gesprek te starten over de weekendplannen van collega’s. Een handige tip om jouw brein gefocust te houden, is om je ervan bewust te zijn hoe je deze stimuleert. Is een taak complex? Beperk dan het aantal externe prikkels om je volle aandacht te kunnen gebruiken voor wat er moet gebeuren. Is een taak minder complex (in andere woorden: saai)? Verhoog dan het aantal externe prikkels zodat de taak uitdagender wordt. Probeer dat saaie stuk tekst eens zo snel mogelijk te lezen, zet je favoriete playlist aan of pak een stukje papier en krabbel met een pen wat gedachteloze tekeningetjes. Je zult merken dat het beter lukt om je aandacht vast te houden bij je taak. Je gebruikt nu je volledige brein en bent voorzien van voldoende prikkels om het interessant te houden!
Let er wel op dat het ‘multitasking’ blijft en geen ‘switchtasking’. Het verschil? Bij multitasking vraagt de taak die we naast de hoofdtaak uitvoeren geen bewuste aandacht. In het geval van switchtasking vragen beide taken bewuste aandacht en zorgt het dus juist voor afname van focus! Luister dus geen nieuwe muziek, maar kies iets dat je al kent waardoor je hersenen niet afgeleid raken.
Een computer met megaveel openstaande tabbladen functioneert trager. En zo werkt dat bij ons ook! Steeds moeten switchen tussen verschillende taken kost je brein enorm veel inspanning. Om de zoveel minuten in een andere taak duiken en vervolgens weer wat anders oppakken geeft je een schijn-productief gevoel: voor je gevoel houd je veel verschillende ballen hoog, maar in feite duurt het veel langer voordat je iets afrondt. Je werkt dus niet efficiënt! Voordat je weer terug bent op het niveau van concentratie van vóór de switch ben je zo’n 7 tot 12 minuten verder. Plan daarom zo goed als mogelijk de momenten in dat je ergens mee aan de slag gaat en ga (wanneer mogelijk) pas met je volgende taak aan de slag zodra de vorige is afgerond. Dit brengt rust en focus!
Wat mij enorm helpt om de behoefte van taken te switchen te bedwingen is: opschrijven! In het boek noemen ze dit een ‘externe harde schijf’. Schrijf je taken op in de vorm van een to-do-lijst of vang je afleidende gedachten op door ze te noteren en hier op een ander moment mee aan de slag te gaan. Hierdoor leeg je je hoofd zo veel mogelijk en blijf je bij waar je mee bezig was. Ik verstuur bijvoorbeeld regelmatig een e-mail naar mijzelf zodat ik bij mijn huidige werk kan blijven en toch mijn opkomende ideeën of to-do’s niet hoeft te onderdrukken. Hier krijg ik een gerust gevoel van, want die e-mail ga ik echt niet missen!
Wanneer je veel te doen hebt, wil je het liefst zo lang mogelijk achter elkaar zo veel mogelijk gedaan krijgen. Maar, volgens de auteurs zijn tijd en productiviteit niet lineair met elkaar verbonden. In andere woorden, meer uren werk betekent niet per definitie dat je daadwerkelijk meer gedaan krijgt. Om je productiviteit zo hoog mogelijk te houden is pauze belangrijk. Veel leeswerk? Neem na elk halfuur een break van 5 minuten om te ontspannen. Zo blijf je scherp!
Even je telefoon erbij pakken om dan toch ontspannen wat TikTok’s te bekijken? Dat is dan helaas ook weer niet de bedoeling. De informatie die je via je telefoon binnenkrijgt kost jou namelijk ook energie. Écht ontspannen doe je dan dus niet. Voorbeelden van effectieve pauzes zijn: wandelen, uit het raam kijken, mediteren, tekenen of simpele rek- en strekoefeningen. Uit het raam kijken klinkt misschien grappig, maar ervaar de rust door tijdens deze momenten je gedachten simpelweg voorbij te laten stromen. Ook meditaties waarbij je voorbijkomende gedachten observeert zijn goede vormen van opladen. Zo ontstaat er weer ruimte om te knallen!
Probeer het eens een tijdje. Dus: daag jezelf uit, maak af waar je aan begint en vergeet jezelf niet op te laden. Vraag je daarna of het heeft gewerkt. Of heb je ondertussen de was gedaan, het nieuws gekeken en een TikTok gemaakt? Lees in ieder geval vooral het boek, deel je inzichten met anderen en ontdek hoe jij het beste je focus kunt behouden 😉
